Laboratorio di analisi testuale   Cesare chiede ai Sequani il motivo della loro tristezza Hac oratione ab Diviciaco habita, omnes qui aderant magno fletu auxilium a Caesare petere coeperunt. Animadvertit Caesar unos ex omnibus Sequanos nihil earum rerum facere quas ceteri facerent, sed tristes capite demisso terram intueri. Miratus, eius rei causam ex ipsis quaesiit. Nihil Sequani respondēre, sed in eadem tristitia taciti permansēre. Ab his saepius quaesiit, nullam omnino vocem exprimere potuit. Tum idem Diviacus Haeduus respondit: magis miseram et gravem esse fortunam Sequanorum quam reliquorum, quod soli ne in occulto quidem queri neque auxilium implorare audebant absentisque Ariovisti crudelitatem horrebant, propterea quod intra fines suos Ariovistum receperunt, et eorum oppida omnia in potestate eius erant. (da Cesare) Fai l’analisi di questo periodo: «Diviacus Haeduus respondit: miseram et gravem esse fortunam Sequanorum, quod auxilium implorare non audebant et Ariovisti crudelitatem horrebant, propterea quod intra fines suos Ariovistum receperunt, et eorum oppida omnia in potestate eius erant». AT1 Nel brano è presente per due volte : ha funzione di soggetto o di complemento oggetto? AT2 nihil    >> pagina 402  Come spieghi il verbo al congiuntivo nella proposizione relativa «quas ceteri facerent»? AT3   Declina i seguenti sintagmi. AT4   Earum rerum Nullam vocem   Singolare Plurale Singolare Plurale Nom.         Gen.         Dat.         Acc.         Abl.           Oppida omnia Magno fletu   Singolare Plurale Singolare Plurale Nom.         Gen.         Dat.         Acc.         Abl.          >> pagina 403  Coniuga al congiuntivo come richiesto i verbi del brano riportati nella tabella all’infinito. AT5 Presente attivo Imperfetto attivo Presente attivo Imperfetto attivo adesse cap ĕre perman ēre animadvert ēre                                                 Fai lo stesso con i verbi deponenti del brano riportati nella tabella all’infinito. AT6 Congiuntivo presente Congiuntivo imperfetto Congiuntivo presente mirari intueri queri                                     Traduci il brano sul quaderno. AT7  >> pagina 404  Prova con   Cesare   Traduzione interattiva È l’estate dell’anno 52 a.C., siamo alla fine della campagna di Cesare in Gallia: la città di Alesia, dove si sono barricate le truppe di Vercingetorìge, ormai da tempo è sotto assedio; gli assediati allora si riuniscono in assemblea generale per decidere il da farsi. Le proposte sono due: arrendersi o tentare un’irruzione. Critognato, però, nobile capo arverno, ne prospetta una terza che fornisce, agli occhi di Cesare, la “prova” della feroce barbarie dei Galli. Il discorso di Critognato At ei, qui Alesiae obsidebantur praeterita die, qua auxilia suorum exspectaverant, consumpto omni frumento, inscii quid in Aeduis gereretur, concilio coacto de exitu suarum fortunarum consultabant. Ac variis dictis sententiis, quarum pars deditionem, pars, dum vires suppeterent, eruptionem censebat, memorabilis esse oratio Critognati videtur propter eius singularem et nefariam crudelitatem. Hic summo in Arvernis ortus loco et magna auctoritate, «Nihil» inquit «de eorum sententia dicturus sum, qui turpem servitutem deditionis nomine appellant, neque me hos civium nomine dignos reputare censeo. Cum his mihi res sit, qui eruptionem probant; quorum in consilio omnium vestrum consensu pristinae residere virtutis memoria videtur. Animi est ista mollitia, non virtus, paulisper inopiam ferre non posse. […] Ad consilium omnem Galliam respiciamus, quam ad nostrum auxilium concitavimus. […] Nolite hos vestro auxilio exspoliare, qui vestrae salutis causa suum periculum neglexerunt, nec stultitia ac temeritate vestra aut animi imbecillitate omnem Galliam prosternere et perpetuae servituti subicere. An (“forse”, particella interrogativa), quod ad diem non venerunt, de eorum fide constantiaque dubitatis? Si illorum nuntiis confirmari non potestis omni aditu praesaepto, Romanis utimini testibus appropinquare eorum adventum: timore exterriti diem noctemque in opere versantur. […] Hoc ergo meum consilium est: facere, quod nostri maiores bello Cimbrorum Teutonumque fecerunt, qui in oppida compulsi ac simili inopia subacti eorum corporibus qui aetate ad bellum inutiles videbantur vitam toleraverunt neque se hostibus tradiderunt».